📜 Kira Hukuku Nedir?
Kira hukuku, bir taşınır veya taşınmaz malın belirli bir süreyle ve belirli bir bedel karşılığında kiralanmasını düzenleyen hukuk dalıdır.
Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 299–378. maddeleri arasında yer alır.
Kira hukuku, kiraya veren (mal sahibi) ile kiracı arasındaki hak ve yükümlülükleri, kira bedelinin ödenmesini, kira süresini, sözleşmenin sona ermesini, tahliye sebeplerini ve kira bedelinin tespitini düzenler.
Özellikle konut ve çatılı işyeri kiralarında kiracıyı koruyan hükümler ön plandadır.
Amaç:
-
Kiracı ile kiraya veren arasındaki sözleşme ilişkisini adil şekilde düzenlemek
-
Tarafların karşılıklı yükümlülüklerini belirlemek
-
Kira ilişkilerinde ortaya çıkan uyuşmazlıkları çözmek
⚖️ Kira Hukukunda Açılabilecek Başlıca Davalar
| Dava Türü | Açıklama | Süre | Görevli Mahkeme | Sonuç |
|---|---|---|---|---|
| Kira Bedelinin Tespiti Davası | Kira bedelinin emsal ve piyasa koşullarına göre yeniden belirlenmesi | Her zaman (davanın bir sonraki kira yılı için açılması gerekir) | Sulh Hukuk Mahkemesi | Yeni kira bedelinin tespiti |
| Kira Bedelinin Uyarlanması Davası | Olağanüstü ekonomik değişiklikler nedeniyle kira bedelinin uyarlanması | Sürekli | Sulh Hukuk Mahkemesi | Kiranın artırılması veya azaltılması |
| Tahliye Davası (İcra Yoluyla) | Kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle icra takibi sonrası tahliye | Ödeme emrine itiraz yoksa 30 gün | İcra Hukuk Mahkemesi | Kiracının tahliyesi |
| Tahliye Davası (Haklı Sebeplerle) | Kiraya verenin ihtiyacı, yeniden inşa/tadilat, iki haklı ihtar gibi sebeplerle açılır | Sebebe göre değişir (ör. ihtiyaç: sözleşme bitiminden itibaren 1 ay içinde) | Sulh Hukuk Mahkemesi | Kiracının tahliyesi |
| İki Haklı İhtar Nedeniyle Tahliye | Kiracının kira bedelini bir kira yılı içinde iki kez geç ödemesi | 1 ay (yıl sonunda) | Sulh Hukuk Mahkemesi | Tahliye |
| Sözleşmenin Sona Erdirilmesi Davası | Belirli veya belirsiz süreli kira sözleşmesinin sonlandırılması | Sözleşme bitiminden itibaren 1 ay | Sulh Hukuk Mahkemesi | Sözleşmenin feshi |
| Kiralananın Teslimi Davası | Kiralanan malın zamanında teslim edilmemesi hâlinde açılır | 30 gün ihtar sonrası | Sulh Hukuk Mahkemesi | Malın teslimi |
| Depozito İadesi Davası | Kiracının ödediği güvence bedelinin iadesi | 10 yıl | Sulh Hukuk Mahkemesi | Depozitonun geri verilmesi |
| Zarar ve Tazminat Davası | Kiracının kiralanana verdiği zararların tahsili | 10 yıl | Sulh Hukuk Mahkemesi | Zararın tazmini |
| Kiralananın Tahliye Taahhüdüne Dayalı Tahliye | Kiracının tahliye taahhüdünde belirtilen tarihte çıkmaması | Taahhüt tarihinden itibaren 1 ay | Sulh Hukuk Mahkemesi | Tahliye |
| Elatmanın Önlenmesi ve Ecrimisil Davası | Kiralananın haksız kullanımı durumunda | 5 yıl (ecrimisil için) | Sulh Hukuk Mahkemesi | Haksız kullanımın önlenmesi, tazminat |
📌 Önemli Notlar:
-
Kira davaları genellikle Sulh Hukuk Mahkemeleri'nde görülür.
-
Tahliye sebepleri Türk Borçlar Kanunu’nda sınırlı olarak sayılmıştır.
-
Kira sözleşmesi yazılı olmasa bile dava açılabilir.
